Salı, Mart 26, 2013

Gül Palyaço..


çok net söylüyorum bu italya'nin türküsü "opera"dir.. ve opera salonu denen yerler de türkü bardır özünde.. adamlar opera'nin mucidi olduklari için, olayı geleneksel bir şeye çevirmişler ve avradini sevdiklerim bu işi çok iyi yapıyorlar..


zamanında izmirde bedava bulduğum için tüm bir senemi elhamrada beleş opera izleyerek geçirmiştim ama burada italya'da izlediğim hiç bir opera'nin yanına bile yaklaşamıyor ne kiyafetler ne oyunlar ne oyuncular.. ve bu izlediğim eserlerin içinde bir tanesi var ki, büyüleyici kelimesi bile hakkını tam veremiyor..

adı "pagliacci" yani doğru düzgün okursak "palyaço"..

palyaço dediğinin içinde aslında bir hüzün vardır temali öykünün oluru şu şekilde: canio adında bir palyaço vardir ve bu palyaço gerçek yaşamda "nedda" adında bir kadınla evlidir.. oyunun hemen başında tüm seyircilere "oyunda aptal bir kocayi oynayabilirim ama reelde böyle şeylere asla izin vermem!! oyun oyundur, gerçek gerçek.. avrupaliyiz diye godoş olacak değiliz" der ve seyirciyi uyarir..

lakin silvio adinda, bir tane joglor, ki burada "harlequin" diorlar, oyunda hoplayip ziplayip dikkati üstüne çeken ve arada garip mesajlar veren bir tip, nedda'yi tavlama peşinde koşup tavlar da.. nedda başlar bizim palyaçoyu aldatmaya.. canio'nun kankasi tonio bu boynuzlama olayına tanik olur ama silvio'nun yüzünü göremez.. canio'ya ispikler hemen, canio çeker biçağı yürür nedda'nin üzerine.. "kim lan beni boynuzladığın adam" dierek kadına şiddette bulunur.. lakin nedda söylemez aşığının ismini.. o sirada tonio gelir "oyun başlayacak canio" der.. ve "show must go on" kivaminda başlar abimiz efsane şarkısına..şarkının ismi "vesti la giubba" giyin üstünü yani..



oyna oyununu! delirsen de!
artık ne söylediğimi bilmiyorum
ya da ne yaptığımı
ama bu önemli değil sadece çaba göstermeli
ah adam değil misin sen?
sen palyaçosun!

giyin üstünü
yüzünü pudrala
insanlar buraya para verip geliyor, ve gülmek istiyorlar
eğer soytarı prensesi çalarsa
gül palyaço, insanlar alkışlayacak
sıkıntını göz yaşını jeste çevir 
açını ve kederini komik yüze çevir

gül palyaço!
yok olmuş aşkına gül
kalbini zehirleyen hüzne gül..


ve sonra oyun başlar..

oyun içinde oyun sergilenir.. bir noktadan sonra oyunun dışına çıkıldığı palyaço'nun "bu sevgilin senden kaçarken söylediği sözler değil mi?" demesi ile ortaya çıkar.. ama sahnedeki seyirciler oyunun dışına çıkıldığını farketmez.. ne kadar sahici oynuyorlar der, aşk acısı ile yaralanmış palyaço bağırır çağırır ağlarken.. ama bir noktada bıçaklar çekilir.. oyunda bir godoş palyaçoyu canlandiran canio, bıçaklar onu aldatan karısını.. karısı ölürken "silvio" nun ismini söyleyip onun da başını yakar, palyaço bu durur mu, gider silvio'yu da bıçaklar.. seyirci şok olmuştur ama palyaço'nun son bir sözü vardir.

oyun bitti!!