Salı, Nisan 21, 2009

Tembeller için Fizik 1

Ciddi ciddi geceleyin herkes uyuyunca, uyuyamadığım gecelerde oturup fizik okuyorum. bi kere çok şahane eğlenceli bir şey. çat diye deney yapabileceğin bir oluşup. biyoloji okusan öyle değil. al eline mikroskobu da, timsah bul, mikroskobun altina koymaya çalış, kolunu kaptır gibi değil. fizik basit bir şey. buyur tahta, buyur atom, buyur rontgen gibi net pratik işler. çok şahane gözlemler yapabiliyorsunuz "anam düştüm, aha yer çekimi" diyebiliyorsunuz. aynısını iktisatta yapmak çok zor. gerçi onda da "param var!" denilince apayrı işler oluyor ama fizik gibi değil..

o yüzden öğrendiklerimi size satma niyetindeyim ve en basitinden başlayacağım. "newton dayı'nın hareket kanunları"



1.eylemsizlik.

bunun ingilizce adı "inertia" ki bu ad ile en taşakli terimlerde 2. siraya oturuyor.. "ceteris paribus"'ü kimse geçemez tabi. ceteris paribus "3 başlı cehennemi koruyan köpeğin adı" desem yutarlar zira.. her neyse. eski sevgilim dışında her obje (canli veya cansız olsun) sabit durmak ister. öyle devamli hareket edeyim, koşturayim, aman yerimi yadirgadim komidinin üstüne oturayim demez. (eski sevgilim derdi.. buradan kendisine el sallıyorum) ve bu öyle bir şeydir ki, otobüste önünüzdeki kırık koltuğa oturan 140 kiloluk teyze'nin otobusun her hizlanmaya kalktiginda sizi sikistirmasina neden olur. işte o can yakici durumun yegane mubessili eylemsizliktir. canlilar sabit kalmak isterler arkadas. ani frene basinca bu kez sizin ondeki teyzenin ensesini öpmek istemenizin nedeni de budur. zira siz hızlı olarak sabitsinizdir. oyle kalmak istersiniz. ama serefsiz şöför gaza basar..



2. güç eşittir kütlenin ivme ile çarpımı..


bu yasa "tamam ilk yasa kolaydi, ama bunun bu kadar zor olacagini beklemiyordum" alt baslikli bir yasadir.. der ki newton "bir maddeyi şuradan şuraya kaktırmak için gereken bir kuvvetiniz vardir, ve o kuvvet maddenin agirligi ile alakalidir" şimdi burasi ok sanirim. bir buzdolabini iktirmek ile bir tekila bardagini iktirmenin ayni sey olmadigini biliyoruz. hele ki bir godzilla soz konusuyken bu gayet net.. işte hadisenin ikinci bölümü kafa karistirici "ama öyle ki o kütle hizlaniyorsa veya yavasliyorsa onun hareketini tersine cevirmek icin gerekli kuvvet onun ivmesi ile kilosunun carpimina esittir.. atiyorum 2 kilo bir cisim saatte 10 kilometre hizla ivmeleniyorsa 20 kiloluk tokat atman gerek ki durdurasin" aynen boyle demistir.. yani koşan bir godzillayi durdurmak daha zordur efendiler.. ondan bugun tokyo tehlike altinda.. her an!!! ama her an!!!!




3. etki olmadan tepki olmaz

yani izmir'in bayındır ilçesi dışında hiç bir yerde, hiç bir şey yapmadan başınıza bir iş gelmez. yani diyor ki adam, sen bir ışın kılıcını yerden almak istiyorsan "ışın kılıcı elime gel" demek yerine "bilader tekmeleyebilir misiniz ışın kılıcını" demelisin. ancak oyle hareket eder, veya durur.. "aa ama azuth ben gecen bir topa vurdum, top gitti gitti durdu" efendi orada bambaşka bir kuvvet var.. işte o topun durduğunu görüyorsun da tanrının varligina nasil inanmiyorsun derim ben o zaman (boyle fizik falan konusunca direk tanriya baglayip muhabbeti kapamak acaip bir iç güdü.. samanyolu belgeselcilerine şu an acaip hak verdim.. "her şey onu anlatmiyor mu?" demek için çıldırıyorum şu an) gerçi tanrıyı siktir edip sürtünmeyi de takdir edebilirsin..


hakket ya.. insanin içinden gelio su damlasi resmi falan koymak.. bir daha sizinti dergisi için laf edersem ne olayim. allahimbanayildirimcarpmasinyarappimamin